HISTORIA PODŁÓG DREWNIANYCH I WYKORZYSTANIA DREWNA DO ICH PRODUKCJI
Wynalezienie podłogi drewnianej miało miejsce już dawno temu, w czasach gdy rozkwitały takie potęgi jak Egipt, Chiny czy Japonia. Niektóre z drewnianych mebli czy elementów codziennego użytku, przetrwały do dzisiejszych czasów w sarkofagach Egipskich. Mistrzami jeśli chodzi o przygotowanie, obróbkę i późniejsze wykorzystanie, są Japończycy. To Oni do perfekcji nauczyli się, jakimi narzędziami powinniśmy pracować z drewnem i odkrywać jego zalety. Sztuka obróbki i uszlachetniania drewna Shou Sugi Ban to najstarsza technika na świecie, która poprzez przypalanie elementów drewnianych, sprawia że są niesamowicie odporne i trwałe.
Historia podłóg drewnianych w Europie, koncepcja w formie desek a później parkietów pojawiła się dopiero w XVI wieku.
Pod koniec XV i XVI wieku, podłogi w formie desek, zaczęły się pojawiać w bogatszych domach, zamkach oraz włościach szlacheckich i królewskich. Podłoga była w tych czasach prosta, niewykończona, swoją przydatność uzyskiwała po dłuższym czasie użytkowania. Deski najczęściej montowano na legarach.
Parkiet w formie pióro wpustu, był obecny już w połowie XVI wieku i właściwie, mogła sobie na niego pozwolić jedynie arystokracja. Składał się z elementów najczęściej dębowych, połączonych czopami i wpustami, a także rowkami i językami, zwanymi piórem i wpustem.
Podłogi drewniane w XVI i XVII wieku
Podłogi w domach na parterze
Głównym problemem który musieli zwalczać właściciele, to skutki wilgoci przy deskach zamontowanych bezpośrednio na posadzce.
W piwnicach zamontowanie podłogi drewnianej, graniczyło z cudem. W tym przypadku wysypywano tam żwir, piach, utwardzano go i szykowano niecki na legary. Te z kolei nie mogły mieć przekroju, mniejszego niż 80x100mm lub 100x160mm.
Legary uszczelniano tynkiem, gdzie kształt nadawano niecce w której osadzony był legar. Umieszczenie między legarami komór, najczęściej ubijanych z gliny i obkładanych kamieniem, które były puste, sprawiło że zachowano swobodną cyrkulację powietrza.
Oczywiście kwestią czasu było postawienie ścian które na całej długości, osadzano na legarach podłogowych, dzięki temu utworzyła się sztywna rama. Nie miała tendencji do odkształcania i dzwonienia.
Deski podłogowe powinny mieć minimum cal grubości ale w większości przypadków miały 1.5 cala do nawet 2 cali, czyli ponad 50mm. Wydatki związane z tak skomplikowaną techniką zniechęcały dużą liczbę klientów, i naprawdę niewielu stać było na taką ekstrawagancję.
Posadzki na piętrze i poddaszach
Podłoga w XVI wieku była prawie zawsze widoczna z dolnej kondygnacji, dzięki czemu wykształciły się zdobienia drewniane sufitowe, aby przykryć konstrukcję. Podłogi produkowano w grubościach 1.5 cala, czasami wyposażano je w rowki, wypusty i mocowano na legarach wzdłużnie. Rozstaw legarów był bardzo mały, między 25-30cm, przez co konieczne było zastosowanie bardzo szerokich desek.
Odległość legarów jest ograniczana do 1 stopy czyli około 32 centymetrów od osi do osi. Montowanie desek i parkietów z piórem, rowkami lub w „arkuszach” czyli płatach, wymagało dostosowania rozstawu legarów do wymiarów elementów. Boki każdego elementu czy paneli musiały opierać się na legarach. Aby uniknąć przemieszczania się elementów po legarach, stosowano wcięcia, wpusty, bądź w niektórych przypadkach wykute przez kowala kliny przypominające gwoździe.
Historia podłóg drewnianych czyli parkiety z XVII i XVIII wieku
Parkiet węgierski punktowy zwany jodełką węgierską
Węgierskie parkiety punktowe pojawiły się w XVII wieku, i wbrew pozorom wcześniej niż jodełka francuska. Parkiety były montowane już wtedy na tzw. obce pióro, czyli każda deska posiadała rowek od czoła i na końcu, w który wsuwany był fryz. Pomiędzy każdą linią prowadzącą obecny był legar podpierający. Mocowanie wszystkich parkietów w tamtym czasie, przeprowadzano od góry, przy użyciu kolców z kutego żelaza, z główką lub bez, w zależności od przypadku. Nadal można znaleźć stare podłogi z tamtych czasów.
Francuskie parkiety pałacowe
W XVII wieku pojawiły się parkiety tzw. panelowe z Wersalu, Chantilly, Aremberg, znanymi obecnie jako podłogi pałacowe w stylu francuskim. Rozwijały się one szeroko na przestrzeni XVII i XVIII wieku. Pojawiały się w recepcjach większości zamków i posesji. Elegancja podłóg pałacowych i wystawna aranżacja pomieszczeń, w których są umieszczone, sprawiała, że powstawały wzory ułożenia i montażu, które nazywane były od miejscowości w której powstały. I tak do tej pory najbardziej znane to Versailles, Chantilly, Cannage, D’Aremberg.
W XVIII wieku rozpoczęła się ewolucja wzorów parkietowych, zyskały one obramowania, bordiury i łączenia wzorów prostych z pałacowymi. Dość popularne stało się łączenie tradycyjnej jodełki francuskiej z wzorem Wersal. Zmieniały się również rozmiary wzorów, od tego momentu, tworzone były z myślą o wielkości pomieszczeń.
Ostatecznie dominować zaczęła wielkość panela z obramówką w przedziale 97-100cm. Wzór Wersalski i Chantilly, montowane były czasami naprzemiennie, oddzielane obramówkami.
Zmiana sposobu montażu – masy bitumiczne
Pod koniec XIX wieku narodziła się nowa, sprytna technika montażu do posadzek, oparta na bitumie, materiale uszczelniającym, będącym połączeniem asfaltów lanych. Zaczęto go stosować, w podpiwniczeniach oraz na parterze budynków narażonych na działanie wilgoci. Pierwsze masy bitumiczne, to spoiwa będące klejami na gorąco. Zadaniem parkieciarza było podgrzanie kotła bitumicznego.
Kadź z rączką lub długim uchwytem służyła do napełniania wiader wrzącym bitumem,a parkieciarze wylewali go w celu uszczelnienia posadzki i wypoziomowania jej. Do jeszcze gorącej masy przyklejany był parkiet.
Zapraszamy do przeczytania kontynuacji artykułu.
